सुषमा स्वराज पुढच्या पंतप्रधान ?

सुजीत नायर

२०१९ साली होणाऱ्या लोकसभेची तयारी भाजपने आत्ता पासूनच सुरू केली आहे. ३८० पेक्षा जास्त जागा जिंकण्याचा त्यांचा मानस आहे. मात्र सध्याची स्थिती पहाता भाजप एकट्याच्या जिवावर २०० जागां जिकू शकेल. त्यामुळे त्यांना ८० ते १०० जागा कमी पडणार आहेत. मोदी आणि शहा या जोडीने २०१४ साली जी कमाल करून दाखवली ती त्यांना पून्हा करणे तेवढे शक्य होणार नाही. त्यात एनडीएच्या मित्र पक्षा बाबतही संदिग्धता आहे. शिवसेना, टिडीपी, अकाली दल, बीजू जनता दला सारखे मित्र पक्ष एेन वेळी भाजपच्या विरोधात काम करण्याची शक्यताही दाट आहे. त्याला कारणही मोदी शहा यांची काम करण्याची पद्धत असणार आहे. याचा फटका २०१९ च्या निवडणूकीत निश्चित भाजपला बसू शकतो. अशा स्थितीत संघ परिवार आणि आरएसएसचे लक्ष ही मोदी शहा यांच्या रणनितीकडे असणार आहे. शिवाय सध्या मोदींची भाजप आणि पारंपारीक भाजप यांच्यात शित युद्ध सुरू आहे. त्यात मोदी सरकारच्या गुणवत्तेबाबतही संघ समाधानी नाही. शिवाय संघाचे कट्टर कार्यकर्ते हे मोदींचे भक्त तर नक्कीच नाहीत. त्यांची बांधिलकीही संघा बरोबर आहे. ही मोदी आणि शहांची मोठी अडचण झाली आहे. त्यातच उत्तर प्रदेश, हरियाणा, राजस्थान, मध्यप्रदेश, महाराष्ट्र या सारख्या मोठ्या राज्यांमध्ये भाजपची सत्ता आहे. सध्या इथल्या सरकारांवर जनता नाराज दिसते. त्याचाही फटका २०१९ च्या निवडणूकीत बसण्याची दाट शक्यता आहे. त्यात बिहारमध्ये नितीश कुमार योग्य संधीची वाट पाहून युपीए आणि एनडीए असे दोन्ही ऑप्शन खुले ठेवतील असे म्हटले तर चुकीचे ठरणार नाही. मोदींच्या कार्यपद्धतीवर टिका करणारी एक फळी सध्या भाजपमध्ये आहे. काही नेत्यांनी तर खुल्या पद्धीने त्याबाबत टिका केली आहे. अशा नेत्यांना बळ देण्यासाठी अन्य भाजप नेते पुढे येवू शकतात. अनेकांना मोदी शहा यांची कार्यपद्धती पटत नाही. त्यात जूने भाजप नेत्यांचा अधिक समावेश आहे. त्यात संघही संधीच्या शोधात आहे. असा वेळी मोदी शहा यांना गुजरात आणि कर्नाटकमध्ये मोठा विजय मिळवून संघाला आकर्षित करण्याचे आव्हान असेल.